چرا عزاداری از اول محرم؟
قیل للصادق علیه السلام سیدی جعلت فداک ان المیت یجلسون بالنیاحه بعد موته او قتله و أراکم تجلسون انتم و شیعتکم من اول شهر بالماتم و العزاء للحسین علیه السلام
فقال علیه السلام ما هذا اذا هل هلال محرم نشرت الملائکة ثوب الحسین و هو مخرق من ضرب السیوف و ملطخ بالدماء و فنراه نحن و شیعتنا بالبصیرة و لا بالبصر فاذا تنفجر دموعنا
به امام صادق علیه السلام عرض شد: آقای من! بفدایتان شوم.. وقتی کسی می میرد یا کشته می شود جلسه نوحه ای برای او میگیرند. و من مشاهده می کنم که شما و شیعیانتان از اول ماه محرم اقامه جلسه عزا میکنید.
حضرت فرمودند: این چه حرفی است! هنگامی که هلال ماه محرم دمیده میشود ملائکه پیراهن امام حسین علیه السلام را آویزان می کنند در حالیکه پاره پاره شده از ضربه های شمشیر و آغشته به خون است. ما و شیعیانمان این پیراهن را با چشم بصیرت و نه بصر می بینیم پس اشک های ما سرازیر میشود.
ثمرات الاعواد: ۳۶.۳۷
فضل میگوید: در اول محرم، امام صادق(ع) به من فرمود: دیشب کجا بودی؟ عرض کردم: دیشب بین ما کسی بود که میگفت: هلال ماه محرم را دیدم. لذا یکی از دوستان و محبین شما به مناسبت اول محرم، مجلسی منعقد نموده بود؛ و ما برای ناله و عزاداری بر جد بزرگوارتان حضرت سیدالشهدا (ع) و اهلبیت آن حضرت ـ به خاطر مصائبی که بر آن بزرگواران در این ماه وارد شده ـ در مجلس او شرکت کردیم و بر مصائب شما اهلبیت (ع) گریستیم.
امام صادق (ع) فرمودند:
«نَوَّر اللهُ قَلبَکَ وَ شَرَحَ صَدرَکَ و آجَرَکَ عَلی حُسین (ع) صُنعِکَ وَ وِلائِکَ لِأهلِ بَیتِ نَبیِّکَ»
«خداوند دلت را روشن کند، و به تو شرح صدر مرحمت فرماید، و تو را بر این عمل خوب و موالات تو با اهلبیت پیامبر پاداش دهد.»
حضرت فرمودند: ای فضل! هنگامی که از مجلس عزا بیرون آمدی، جلو در خانه، به چیزی برخورد نکردی؟
عرض کردم: بلی، خداوند مرا فدای شما گرداند. با مردی که جلوی در نشسته بود برخورد کردم، فرمود: آن شخص را میشناختی؟ گفتم: هوا تاریک بود و نتوانستم او را بشناسم.
حضرت فرمود: خود من جلوی در نشسته بودم! گفتم: الله اکبر، پس برای چه به مجلس ما نیامدید تا در صدر مجلس باشید؟ به خدا قسم شما صاحب عزا هستید و واجب است به شما تعزیت بگوییم.
امام صادق فرمود:
«من میخواستم وارد مجلس شوم، اما دیدم در صدر مجلس جدم پیامبر و امیرالمؤمنین و فاطمه زهرا حضور دارند، و با شما برای اباعبدالله الحسین میگریستند و نوحه و زاری میکردند.»
.
ثمرات الاعواد، ج 1، ص 16، منابع النوراء، ص 17، دیوان مصاریع العبره، ج 1، ص 17، احرام محرم، ص 50.